Hamilelik kontrollerinin anne ve bebek sağlığı için önemi büyük. Gebelikteki doğum ve doğum sonu riskleri azaltmakta, riskli gebeliklerin önlenmesinde veya en aza indirilmesinde gebelik takipleri ve hamilelik kontrollerinin rutin yapılması önem taşımakta.
Peki gebelik kontrollerine ne zaman başlanmalı? Gebelik tesbit edildiği zaman, gebelik testi pozitif çıktığında kadın doğum doktoruna başvurmak uygun olacaktır. İlk hamilelik kontrolünde, gebeliğin haftası, gebelik kesesinin yerleşimi, anne sağlığının değerlendirilmesi, hamilelik risklerinin tesbiti, gebelikte gerekli folik asit desteğinin sağlanması, ilk gebelik ultrasonunun yapılması gerçekleşecektir. Gerekli rutin kan testlerini doktorunuz sizin için isteyecektir. Özellikle ilk trimester kontrolü bebeğin kalp atışlarının tesbiti açısından da önemlidir. Bebeğin kalp atışları ilk ne zaman duyulur? Gebeliğin 6-7. Haftasında bebeğin kalp atışları ultrason ile tesbit edilebilir.
Peki hamilelikte kaç ayda bir kontrole gidilmeli? sorusuna gelecek olursak, hamilelik kontrolleri rutin riskli olmayan hamile anne adayında, gebeliğin ilk aylarında aylık takipler yani 4 haftada bir takipler şeklinde olur. 28. gebelik haftasından sonra takipler 15 günde bir yani iki haftada bir, 35-36. Gebelik haftasından doğuma kadar haftalık devam eder. Eğer doğumun 40. Gebelik haftasını geçmesi gibi bir durum, gün aşımı varsa takipler gebenin ve bebeğin sağlığına göre 2-3 güne bir yapılabilir.
Hamilelik kontrollerinde gebe ultrasonografi, 4 boyutlu ultrasonografi, renkli doppler ultrasonografi ile bebeğin salık durumu açısından değerlendirilir. Hamilelik kontrollerinde hangi testler yapılmalıdır? Gebeliğin tarama testleri kaçıncı hafta da yapılır? Gebelik kontrollerinin en önemli basamaklarından biri de gebelikteki tarama testleridir.
- *12 hafta-13.6 hafta da ikili tarama testi yapılır. Kan testidir ve öncesinde bebeğin ense kalınlığı, burun kemiği (nazal kemik) ölçümü ultrason ile yapılır.
- *16-18. Haftada üçlü veya dörtlü tarama testi yapılır.
- * Non invazif prenatal testler (NİPT) de, artık günümüzde kliniklerde tarama testleri olarak yerini almıştır. Anne kanında fetal DNA bakılarak kromozomal anomaliler, trizomiler, down sendromu gibi hastalıkların taraması bakılabilir.
- * Ayrıntılı ultrason, detaylı ultrason, 2. düzey ultrasonda denilen fetal anomali taraması gebelik kontrollerinin 20-22. hafta arasında bakılabilir.
- *Şeker yükleme testi (oral glukoz tölerans testi) gebeliğin 24-28. Haftası arası bakılabilir.
Hamileliğin son aylarında gebelik takipleri ve kontrollerine ultrasonografiye ek olarak NST (non stress test) de eklenir. NST’ de bebeğin kalp atışları ve rahim sancıları değerlendirilir. NST anne karnındaki bebeğin sağlığı yani fetal iyilik halinin değerlendirilmesi için yapılır.